Sahte veya Muhteviyatı İtibari ile Yanıltıcı Belge Kullananların Yatırım Teşvik Belgesi iptal olabilir.
Vergi mevzuatında devam eden reformlar kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadelede kararlılığını gösteriyor. Bu çabaların en önemli adımlarından biri, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge (SMİYB) kullanımı ve düzenlenmesine yönelik sıkılaştırılan yaptırımlar. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan ve 31.07.2025 tarihinde kamuoyuna sunulan Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği Taslağı, özellikle bu fiilleri gerçekleştiren yatırımcıların teşvik belgelerinin iptalini öngören düzenlemeleriyle dikkat çekiyor.
Bu taslak, 30.05.2025 tarihli 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile getirilen düzenlemelerin bir devamı niteliğindedir. Buna göre, haklarında SMİYB kullanımı veya düzenlenmesiyle ilgili vergi inceleme raporu bulunan mükelleflerin yatırım teşvik belgeleri iptal edilecek. Bu durum, daha önce alınmış istisna belgelerinin de geçersiz sayılmasına ve yeni belge taleplerinin reddedilmesine yol açacaktır. Bu sert önlemler, özellikle sahte fatura mağduru olabilecek iyi niyetli mükellefler için ciddi endişeler yaratmaktadır.
Kasıt Unsuru ve İyi Niyet Vurgusu
Sahte belge kullanımında, bilerek hareket etmek ile durumdan habersiz olmak arasında büyük bir fark vardır. Hukukta bu iki durum, farklı sonuçlar doğurur. Bu nedenle, düzenlemede kasıt unsurunun göz ardı edilmemesi, iyi niyetli mükelleflerin mağduriyetini engellemek adına hayati önem taşımaktadır. Bilmeden sahte belge kullanmış yatırımcıların teşvik belgelerinin iptal edilmemesi, adil bir yaklaşım olacaktır.
Teşvik Kapsamı Dışındaki Belgeler İçin Ayrı Bir Değerlendirme
İşletmelerin harcamaları sadece yatırım teşvik belgesi kapsamında değildir. Belge kapsamında olmayan harcamalar için kullanılan sahte belgelerin, yatırım teşvik belgesinin iptaline gerekçe olmaması gerekmektedir. Teşvik belgesiyle doğrudan ilgili olmayan bu tür durumların, teşvikin kendisini hedef alan bir yaptırıma dönüşmemesi önemlidir.
İzaha Davet Uygulamasının Genişletilmesi
Mevcut uygulamada, belirli bir tutarı aşmayan SMİYB kullanımları için mükelleflere "izaha davet" hakkı tanınmaktadır. Yatırım teşvik belgesi iptali gibi ağır bir yaptırım söz konusu olduğunda, bu imkânın kapsamı genişletilmelidir. Mükelleflere, sahte belgeyi bilmeden kullanmaları şartıyla, tutar sınırı olmaksızın açıklama yapma fırsatı verilmesi, düzenlemenin daha adil işlemesini sağlayacaktır. Bu yaklaşım, hem devletin vergi denetimini etkin kılacak hem de iyi niyetli mükelleflerin haksız yaptırımlarla karşılaşmasını önleyecektir.